,

2/B 'nin perde arkası nedir?

2/B SORUNUNUN PERDE ARKASI

Kamuoyunca “2/B” diye bilinen araziler, 31.12.1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini kaybeden hazine arazileridir. Bu arazilerin tespit ve hazine adına orman sınırları dışına çıkarma işlemleri “Orman Kadastro Komisyonları” tarafından yapılmıştır. Yıllardan beri yönetim tarafından dışlanan ve genellikle uzman olmayan mühendislerden oluşan bu komisyonlar görevlerini kerhen yapmışlardır. Orman kadastro çalışmalarında kullanılan teknik ve teknolojik olanaklar çoğu zaman çağın gerisinde kalmış, orman kadastro mevzuatında da “özel mülkiyet hakkı” sürekli göz ardı edilmiştir.

Ormancılığın olduğu kadar özel mülkiyetin de en önemli konusu olan “orman kadastro çalışmalarına” yıllardan beri gerekli önem verilmemiş, özellikle mülkiyetle ilgili sorunların kalıcı ve esastan çözümü yerine çoğu zaman günlük ve göstermelik çözümlerle yetinilmiştir. Uygulamadaki aksaklıkların giderilmesi amacıyla “Orman Yasaları” sık sık değiştirilmiş, sorunların yaşanmasına neden olan yasanın özel mülkiyet hakkını tanımayan özelliğine hiçbir zaman dokunulmamıştır. Bu yüzden, orman yasalarının değiştirilmesi yaşanan sorunların çözümüne en ufak bir katkı sağlamadığı gibi daha da kronikleşmesine neden olmuştur.

Orman kadastro çalışmaları özel mülkiyet hakkını tanımayan “3116 “ve “6831”sayılı Orman Yasalarına göre yapılmıştır. Mülkiyet hakkını tanımayan bu yasalardan dolayı birçok yerdeki tapulu araziler “devlet ormanı” kapsamına alınmış, daha sonra da kadastro çalışmalarıyla “hazine adına” orman sınırları dışına çıkarılmıştır. Başta İstanbul olmak üzere ülkemizin birçok ilinde hiçbir zaman devlet ormanı olmadığı halde orman yasasının mülkiyet tanımaz özelliğinden dolayı binlerce hektar “tapulu arazi” haksız bir şekilde 2/B kapsamına alınmıştır.

Yerleşim alanlarının tamamının 2/B olduğu yönünde sık sık kamuoyu gündemine getirilen “Sultanbeyli” ilçesinin yaklaşık 1/3’ni oluşturan 895 hektar 2/B arazisine ait orman kadastro çalışması yargı kararıyla iptal edilerek geçmiş yıllarda şahıslar adına verilen tapular geçerli sayılmıştır. Bu karardan sonra Sultanbeyli ilçesindeki 2/B arazisi kayıtlardaki miktarın 1/3’üne düşmüştür. Sultanbeyli ilçesinde olduğu gibi İstanbul’un diğer ilçelerinde ve ülkemizin birçok ilinde de 2/B arazileriyle ilgili mülkiyet ihtilaflarından dolayı devam eden binlerce dava söz konusudur.

Özellikle İstanbul gibi arazi rantının çok yüksek olduğu büyük metropollerde Orman Kanunun sık sık değiştirilmesinden dolayı kadastro ve aplikasyon çalışmaları birden fazla uygulanmış, her uygulamada da değişik mevzuat ve demode olmuş teknolojiler kullanılmıştır. Bu durum, “Kınalı Ada”da olduğu gibi onlarca hektar ormanın 2/B arazisi, “ Beykoz-Tokat köy ve Yenimahalle, Sultanbeyli-Hasanpaşa, Arnavut köy-Taş oluk, Ümraniye-Hekimbaşı, Silivri-Beycilerde” fiili şehir olmuş yerleşim yerlerinin de orman arazisi olmasına neden olmuştur. Ayrıca, gerek parsel bazında alansal değerlerde gerekse sınır bazında vasıfsal değerlerde olağanüstü uyumsuzluklar yaşanmıştır.

Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı “2/B arazileri” çetrefilli bir sorunlar yumağına dönüşmüştür. Özellikle “mülkiyet ihtilaflarından” ve “ölçüm hatalarından” kaynaklanan sorunları çözmeden bu araziler üzerinde herhangi bir tasarrufa gidilebilmesi hukuken mümkün değildir. Bu güne kadar da bu sorunlar ne yazıktır ki hala çözülebilmiş değildir. Nitekim yıllardan beri 2/B sorunu hep gündemde olmasına rağmen bir türlü çözülememesinin gerçek nedeni de bu sorunlardır. Bu sorunların çözümü sadece ormancılık sektörü için değil, “modern şehircilik” ve “insan hakları” açısından da kaçınılmazdır.

Ormancılıkta yaşanan sorunlar ile bu sorunların çözümlerini tespit etmek amacıyla İstanbul Orman Bölge Müdürlüğünde 25–27 Ekim,2004 tarihinde yapılan geniş katılımlı istişare toplantısında alınan kararlar, “AĞVA KARARLARI” başlığı altında rapor edilmiştir. Yukarıda açıklanan sorunları da içeren söz konusu bu rapor, gereği yapılması için ilgili makamlara iletilmiştir.

Faruk ÇEBİ
Orman Yüksek Mühendisi
KÜREM-DER Genel Başkanı

YORUM EKLE